Przekształcenie umowy o pracę na czas określony w umowę na czas nieokreślony

Zatrudnienie na czas określony nie może naruszać limitów zatrudnienia terminowego, które mają charakter czasowy i ilościowy. Pierwszy dotyczy dopuszczalnej długości zatrudnienia pracownika na podstawie umowy lub umów na czas określony, drugi maksymalnej ilości takich umów zawartych przez te same strony stosunku pracy. Naruszenie jednego lub obu limitów skutkuje przekształceniem umowy na czas określony w umowę na czas nieokreślony.

Terminowe limity "33 i 3"

Już od kilku lat w polskim prawie pracy obowiązują tzw. limity zatrudnienia na czas określony. Określa je art. 25¹ Kodeksu pracy, obowiązujący od 22 lutego 2016 r. Na mocy tego przepisu pracodawca może zawrzeć z tym samym pracownikiem nie więcej niż 3 umowy na czas określony, na okres nie dłuższy (łącznie) niż 33 miesiące.

Skutkiem przekroczenia ww. limitów jest przekształcenie umowy na czas określony w umowę na czas nieokreślony. Skutek ten następuje - z mocy samego prawa - z dniem zawarcia 4. umowy na czas określony lub w dniu następnym po przekroczeniu 33-miesięcznego limitu czasowego. W kontekście stosowania limitów należy zauważyć, że aneks do umowy na czas określony, wydłużający jej termin końcowy, jest traktowany - po upływie pierwotnego terminu umowy - jako nowa, kolejna umowa na czas określony.

Naruszenie limitów "33 i 3" nie zawsze powoduje przekształcenie umowy o pracę. Kodeks pracy przewiduje wyjątki od obowiązku stosowania limitów, wymieniając je w art. 25¹ § 4 K.p. Stanowi on, że limity "33 i 3" nie obejmują umów na czas określony:

zawartych w celu zastępstwa innego pracownika,
zawartych w celu wykonywania pracy dorywczej, sezonowej lub przez okres kadencji,
jeżeli pracodawca wskaże obiektywne przyczyny leżące po jego stronie (uzasadniające niestosowanie limitów).

Należy nadmienić, że omawiane limity nie dotyczą też pracowników tymczasowych czy nauczycieli szkół publicznych (ci ostatni mają jednak odrębne limity zatrudnienia terminowego). Ponadto limitów "33 i 3" nie stosuje się do umów o pracę ulegających przedłużeniu do dnia porodu na podstawie art. 177 § 3 K.p.

Wystąpienie wyjątków od limitów powoduje wyłączenie danej umowy na czas określony z obowiązku jej limitowania. Jednak pracodawca, który chce skorzystać z tych wyjątków, powinien wskazać zastosowaną przez siebie przesłankę uchylenia limitów w umowie o pracę (patrz ramka).

Jak liczyć limit z przerwami?

W wielu przypadkach między umowami na czas określony występują przerwy. Wówczas - dla potrzeb ustalenia upływu limitu czasowego, którego pracodawca nie powinien przekraczać - pracodawca powinien zastosować "mieszaną" metodę liczenia terminów. Zawiera ona w sobie elementy cywilistycznego i potocznego sposobu ustalania terminu. Sposób zastosowania tej metody wyjaśniło Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w stanowisku udostępnionym naszemu Wydawnictwu w dniu 16 lutego 2016 r. Jak uznał resort pracy, "(...) jeżeli z pracownikiem zawarto kilka umów na czas określony i występują między nimi przerwy, to dla ustalenia, kiedy miną dopuszczalne 33 miesiące zatrudnienia pracownika, należy sumować pełne kolejne nieprzerwane miesiące zatrudnienia pracownika na podstawie takich umów, przyjmując, że okres miesiąca upływa w dniu poprzedzającym dzień, który datą odpowiada początkowemu dniowi okresu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca (...). Należy także zsumować dni »wystające« poza pełne miesiące, przyjmując 30 dni za jeden miesiąc. (...)".

Przykładowy fragment umowy o pracę dotyczący przesłanki uchylenia limitów

(...) 3. Przyczyny uzasadniające zawarcie umowy: ... w związku z koniecznością zatrudnienia pracownika na stanowisku głównego inżyniera projektu geotermicznego "Geoplanty", którego wykonanie zaplanowano w okresie od 1 stycznia 2021 r. do 31 grudnia 2024 r. . . . . . . . . . . . .

(informacja, o której mowa w art. 29 § 1¹ Kodeksu pracy, o obiektywnych przyczynach uzasadniających zawarcie umowy o pracę na czas określony**)

**	Dotyczy umowy o pracę z pracownikiem zatrudnionym na podstawie umowy o pracę na czas określony w celu, o którym mowa w art. 25¹ § 4 pkt 1-3 K.p., lub w przypadku, o którym mowa w art. 25¹ § 4 pkt 4 K.p.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320)