A A A

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 4 (831) z dnia 1.02.2014

Umowa terminowa z ciężarną pracownicą może ulec przedłużeniu do dnia porodu

31 stycznia 2014 r. pracownicy skończyła się druga umowa na czas określony. 27 stycznia br. osoba ta przedłożyła zaświadczenie lekarskie potwierdzające, że jest w 12 tygodniu ciąży oraz zwolnienie lekarskie na okres od 27 stycznia do 14 lutego br. Czy w tej sytuacji wspomniana umowa uległa rozwiązaniu z dniem 31 stycznia br.? Pracownica twierdzi, że nie.

Umowa o pracę prawdopodobnie uległa automatycznemu przedłużeniu do dnia porodu mimo, że termin, na jaki została zawarta, upłynął z końcem stycznia br.

Z pytania wynika, że 27 stycznia br., a więc przed upływem terminu, na jaki została podpisana umowa o pracę, pracownica przedłożyła pracodawcy zaświadczenie lekarskie potwierdzające, iż jest w 12 tygodniu ciąży.

Oznacza to, że być może będzie miał tu zastosowanie art. 177 § 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy. Przepis ten mówi, że umowa o pracę zawarta na czas określony, na czas wykonania określonej pracy albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu. Nie stosuje się go jednak wobec umów na czas określony zawartych w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy, czyli tzw. umów na zastępstwo.

Kodeks nie precyzuje, jak liczyć okres ciąży w tej sytuacji. Tematem tym zajął się natomiast Sąd Najwyższy, który w wyroku z 5 grudnia 2002 r. (sygn. akt I PK 33/2002, OSNP 2004/12/204) stwierdził, że:

"Termin upływu trzeciego miesiąca ciąży (art. 177 § 3 K.p.) oblicza się w równej miary miesiącach księżycowych (28 dni)." W uzasadnieniu SN przyjął, że "upływ trzeciego miesiąca ciąży, o którym stanowi art. 177 § 3 K.p., następuje z upływem trzech miesięcy księżycowych, które obejmują trzy 4-tygodniowe lub trzy 28-dniowe okresy trwania ciąży, liczone na podstawie odpowiedniego stosowania art. 112 Kodeksu cywilnego w związku z art. 300 K.p. (...)."

Z zaświadczenia lekarskiego wynika, że w dniu jego wystawienia pracownica była w 12 tygodniu ciąży, a więc według przedstawionych wyżej zasad - w 3 miesiącu. Żeby umowa uległa przedłużeniu do dnia porodu, w ostatnim dniu trwania stosunku pracy pracownica powinna znajdować się co najmniej w 13 tygodniu ciąży. Pracodawca musi więc ustalić, czy na dzień 31 stycznia 2014 r. pracownica znajdowała się w 12 tygodniu ciąży, czy już w 13. Jeżeli takie ustalenie nie wynika z otrzymanego zaświadczenia, pracodawca może zażądać przedłożenia nowego, bardziej skonkretyzowanego druku. W omawianym przypadku jego treść powinna być bardziej szczegółowa - z zaświadczenia powinien wynikać początkowy dzień ciąży lub wskazany co do daty upływ 12 tygodnia ciąży.

W pierwszym przypadku umowa o pracę będzie mogła ulec rozwiązaniu z upływem terminu, na jaki została zawarta. Co ważne, fakt pobytu pracownicy na zwolnieniu lekarskim nie będzie miał tu żadnego znaczenia.

Natomiast w drugiej sytuacji umowa ulegnie przedłużeniu z mocy prawa aż do dnia porodu. Z tym też dniem była pracownica nabędzie prawo do zasiłku macierzyńskiego, ale nie do urlopu macierzyńskiego. Płatnikiem zasiłku będzie ZUS.