Maksymalny czas trwania umowy terminowej cudzoziemca

Pracownik, obywatel Ukrainy, otrzymał zezwolenie typu A na pracę na okres trzech lat. Czy można go zatrudnić na umowę o pracę na wskazany w zezwoleniu okres (36 m-cy)?

Maksymalny okres, na jaki może być zawarta umowa o pracę na czas określony z cudzoziemcem (tu obywatelem Ukrainy) to 33 miesiące, zakładając obowiązywanie polskiego prawa i brak możliwości niestosowania tzw. limitów 3/33.

Zezwolenie na pracę dla konkretnego cudzoziemca jest wydawane na maksymalnie 3 lata (może być przedłużane), na wniosek podmiotu zatrudniającego (np. pracodawcy), u którego praca ma być świadczona. Tak wynika z art. 88a ust. 1 w zw. z art. 88e ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1482 z późn. zm.), dalej ustawy. Zgodnie z art. 88f ust. 1 zd. 2 ustawy, w jego treści jest określony m.in. czas ważności zezwolenia (tu 3 lata, czyli 36 m-cy) oraz rodzaj umowy będącej podstawą zatrudnienia (tu umowa o pracę). Przepisy nie wiążą jednak okresu ważności zezwolenia na pracę z okresem trwania umowy o pracę czy umowy cywilnoprawnej ani z liczbą takich umów, choć wymagają zawarcia takiej umowy, jaka jest w zezwoleniu wymieniona (art. 88f ust. 1 ustawy). W przypadku umowy na czas określony granice wyznacza natomiast art. 25¹ K.p. Powinien być przestrzegany, podobnie jak pozostałe przepisy polskiego prawa pracy, jeśli pracodawca zdecydował o zawarciu tego rodzaju umowy, a wraz z cudzoziemcem nie wskazali prawa innego kraju. Takie są konsekwencje art. 8 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I) (Dz. Urz. UE nr L 177/6 z 4 lipca 2008 r.) oraz art. 28 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. Prawo prywatne międzynarodowe (Dz. U. z 2015 r. poz. 1792).

Zwracamy uwagę! Okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, a także łączny okres zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony zawieranych między pracodawcą a pracownikiem, również obcokrajowcem (te same strony stosunku pracy), nie może przekraczać 33 miesięcy, natomiast łączna liczba tych umów nie może przekraczać 3 (tzw. limity 3/33). Limity te nie obowiązują wyłącznie w sytuacjach wymienionych w art. 25¹ § 4 K.p. (katalog zamknięty), czyli gdy umowa na czas określony służy zaspokojeniu rzeczywistego okresowego zapotrzebowania i jest zawierana:

na zastępstwo pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
w celu wykonywania pracy o charakterze dorywczym lub sezonowym,
w celu wykonywania pracy przez okres kadencji,
w przypadku, gdy pracodawca wskaże obiektywne przyczyny leżące po jego stronie.

Limitów nie stosuje się też w przypadku przedłużenia umowy do dnia porodu na podstawie art. 177 § 3 K.p. Niewystępowanie ww. okoliczności skutkuje limitowaniem umowy (3/33). Fakt, że okres takiej umowy przekroczy okres ważności zezwolenia na pracę jest bez znaczenia. Istnienie stosunku pracy nie zależy bowiem od aktualnego dokumentu legalizującego pracę w Polsce. Brak takiego dokumentu powoduje natomiast, że zobowiązanie cudzoziemca do faktycznego świadczenia pracy wygasa (art. 88g ust. 1 ustawy oraz stanowisko Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 listopada 2017 r., udostępnione naszemu Wydawnictwu 17 stycznia 2018 r.).

Ważne: Jeżeli okres zatrudnienia w ramach umowy na czas określony przekroczy limity 3/33, wówczas od dnia następującego po upływie 33 miesięcy pracownik będzie zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony; taką umową będzie też czwarta umowa zawarta na czas określony.

W tej sytuacji pracodawca chcąc wykorzystać pełny okres ważności uzyskanego zezwolenia na pracę może - przed umową na czas określony wynoszącą 33 miesiące podpisać umowę na trzymiesięczny okres próbny (art. 25 § 1 K.p.). Takiej umowy nie wlicza się bowiem do limitów 3/33 (por. wyrok SN z 7 lutego 2001 r., sygn. akt I PKN 229/00, OSNP-wkł. 2001/13/8).