Zatrudnienie pracownika na dwóch stanowiskach

1) Zamierzamy zatrudnić pracownika na stanowisku magazyniera, który dodatkowo będzie zastępował kierownika magazynu w razie jego nieobecności, nadal pełniąc swoje obowiązki. Jak określić jego stanowisko pracy?

Nazwa stanowiska pracy powinna odzwierciedlać charakter wykonywanej pracy, a zakres obowiązków na danym stanowisku pracodawca może określić w osobnym dokumencie.

Sąd Najwyższy w wyroku z 13 marca 1997 r. (sygn. akt I PKN 43/97, OSNP 1997/24/494) wskazał, że zasadą jest pozostawanie stron w jednym stosunku pracy, choćby nawet przedmiotem pracowniczego zobowiązania był rodzaj pracy szeroko określony nazwą kilku zawodów lub specjalności czy funkcji. W podobnym tonie wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z 14 lutego 2002 r. (sygn. akt I PKN 876/00, OSNP 2004/4/60), w którym stwierdził, że w razie wykonywania na rzecz pracodawcy kilku rodzajów pracy podporządkowanej, należy domniemywać, że strony łączy jeden stosunek pracy. Zatem generalnie strony, w celu wykonania dwóch różnych rodzajowo prac nie muszą wiązać się dwoma oddzielnymi stosunkami pracy. Mogą podpisać jedną umowę, która zakresem będzie obejmowała dwa stanowiska. W takiej też sytuacji dla każdego z tych stanowisk pracodawca ma prawo wskazać oddzielnie wymiar czasu pracy albo, jeżeli to rozwiązanie okaże się niepraktyczne (tak, jak miałoby to miejsce w przypadku Czytelnika), takie ustalenie pominąć. Może również zadecydować, który rodzaj zadań w ramach świadczenia pracy ma charakter przeważający, może to też wynikać np. z kolejności wpisanych do umowy stanowisk.

Ważne: Zakres obowiązków pracownika nie wynika z samej nazwy stanowiska, ale z powierzonych mu czynności.

Bez względu na przyjętą nazwę stanowiska pracy, pracodawca ma prawo autorytarnie regulować jakie obejmuje czynności. Zakres obowiązków nie musi przyjmować formy pisemnej. Jeśli jednak tak zostanie sporządzony, to dokument ten należy przechowywać w części B akt osobowych (§ 3 pkt 2 lit. c rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 grudnia 2018 r. w sprawie dokumentacji pracowniczej - Dz. U. poz. 2369).

Wzory druków z zakresu prawa pracy, w tym umowy o pracę dostępne są w serwisie www.druki.gofin.pl.

W sytuacji przedstawionej w pytaniu stanowisko pracy może mieć nazwę "zastępca kierownika magazynu", a zakres obowiązków może obejmować między innymi prace związane z przyjmowaniem i wydawaniem klientom towaru oraz zastępowanie kierownika magazynu.

Zwracamy uwagę! Zmiana przez zakład pracy zakresu czynności pracownika nie stanowi istotnej zmiany warunków pracy wymagającej wypowiedzenia, jeżeli czynności, które ma wykonywać pracownik, nie wykraczają poza obowiązki związane z pełnioną przez niego funkcją (por. wyrok SN z 7 listopada 1974 r., sygn. akt I PR 332/74, OSNC 1975/6/103).

2) W umowie o pracę zamierzamy wskazać dwa stanowiska pracy. Czy pracownik będzie musiał odbywać szkolenia co 3 lata dla pracownika na stanowisku robotniczym i co 5 lat dla stanowiska kierowniczego?

Zasadniczo to w jaki sposób organizować szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy wynika z treści rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. nr 180, poz. 1860 z późn. zm.), dalej rozporządzenia. W tym akcie prawnym znajdują się ramowe programy wymienionych w pytaniu szkoleń. Zgodnie z treścią § 7 tego rozporządzenia, pracodawca lub w porozumieniu z pracodawcą - jednostka organizacyjna prowadząca działalność szkoleniową w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy - sami opracowują szczegółową tematykę, formy realizacji oraz czas trwania szkolenia, mając na uwadze, że ich realizacja powinna zapewnić:

zaznajomienie się z czynnikami środowiska pracy mogącymi powodować zagrożenia dla bezpieczeństwa i zdrowia pracowników podczas pracy oraz z odpowiednimi środkami i działaniami zapobiegawczymi,
poznanie przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie niezbędnym do wykonywania pracy w zakładzie pracy i na określonym stanowisku pracy, a także związanych z pracą obowiązków i odpowiedzialności w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy,
nabycie umiejętności wykonywania pracy w sposób bezpieczny dla siebie i innych osób, postępowania w sytuacjach awaryjnych oraz udzielenia pomocy osobie, która uległa wypadkowi (§ 3 rozporządzenia).

W rozporządzeniu zostały zamieszczone jedynie ramowe programy szkoleń. Mają one służyć jako "baza", którą pracodawca modyfikuje na swoje potrzeby. Jeżeli na stanowisku, które zajmuje pracownik, wykonywane są zarówno czynności robotnicze, jak i kierownicze, to zatrudniający powinien opracować taki program szkolenia, podczas którego będą poruszone wszystkie tematy istotne ze względów bezpieczeństwa i wynikające z pełnego zakresu jego obowiązków oraz uwzględnić częstotliwość i formę przewidzianą dla poszczególnych stanowisk. Innym rozwiązaniem jest poddawanie pracownika szkoleniom odrębnym.

Przykład

Do zadań pracownika zatrudnionego na stanowisku zastępcy kierownika magazynu należy wykonywanie zarówno czynności magazyniera (np. transport wyrobów za pomocą wózka podnośnikowego, składowanie oraz piętrzenie wyrobów), jak i kierownika (np. zarządzanie personelem, logistyka towaru). Z tego względu opracowane dla niego programy szkolenia obejmują zagadnienia przewidziane dla obydwu stanowisk (dla pracowników na stanowisku robotniczym oraz dla pracowników kierujących pracownikami) i odbywają się z uwzględnieniem terminów oraz form dla nich przewidzianych. Oznacza to, że:

podczas szkoleń wstępnych pracownik odbył szkolenie ogólne oraz instruktaż stanowiskowy na stanowisku pracy magazyniera (brak jest wymogu odbycia instruktażu stanowiskowego przez osoby kierujące pracownikami),
pierwsze szkolenie okresowe przeprowadzono mu w terminie przewidzianym dla osób kierujących pracownikami, tj. w okresie 6 miesięcy od rozpoczęcia pracy,
każde następne szkolenie okresowe odbywa co 3 lata,
część szkolenia dotycząca stanowiska magazyniera ma formę instruktażu, pozostała seminarium.